قدس آنلاین- گروه استان ها- امین جعفری: در زمانهای نهچندان دور که رسانههای گروهی بهشکل کنونی تکامل نیافته بودند، افراد برای اطلاع از وقایع و رویدادها در مساجد، معابر اصلی و قهوهخانهها و بازار حضور پیدا میکردند تا از آخرین اخباری که هفتهها و حتی ماهها قبل در نقاط مختلف اتفاق افتاده بود، مطلع شوند. در شرایطی که بهدلیل زمانبر بودن گسترش خبر، اخبار تأثیرگذاری خود را از دست میدادند و بهجای اینکه مانند گلولهبرفی در مسیر خود بزرگتر شوند، آب میشدند.
اما امروزه، رسانهها دنیای ما را احاطه کردهاند و زمان و مکان را به تسخیر خود درآوردهاند، بهطوریکه گردش آزاد اطلاعات و اخبار بهراحتی در خانهها هم جریان دارد. این در شرایطی است که شبکههای آنلاین، کانالهای خبری و... بیشترین اطلاعات ممکن را در کسری از ثانیه در اختیار مخاطبان قرار میدهند. در چنین فضایی اخبار و پیامهای ما درصورت نداشتن برخی ویژگیها، گاه در لحظه تولید و خیلی خوشبینانه در مدت کوتاهی پس از انتشار محو میشوند و برای خوانندگان جذابیت و «تازگی» خود را که اتفاقاً خمیرمایه اصلی خبر هم هست، از دست میدهند.
حال این سؤال در ذهن متبادر میشود که چه ضرورتی دارد اخباری که مردم یکهفته پیش و یا حتی بیشتر، از آن آگاهی یافتهاند، دوباره در نشریات مکتوب بازنشر شوند و فضای زیادی از نشریه را به خود اختصاص دهند؟ از خبر انتصاب کارمندی در بخشداری فلان گرفته تا نقلقولها و بیانیههای مسئولان! مخاطبان امروزی این اخبار را در فضای مجازی بارها دیدهاند و در نشریات مکتوب انتظار تفسیر و تحلیل آنها را میکشند. دانشمندان علوم ارتباطات معتقدند که بهترین تغذیه رسانهای برای مردم آن است که خبری ازطریق رادیو و تلویزیون پخش شود، روز بعد، مردم تحلیل آن را در روزنامهها بخوانند و نشریات تخصصی با چندروز تأخیر منطقی، بهصورت ویژه و کارشناسی به آن بپردازند. هفتهنامههایی که فلسفه وجودیشان تولید اخبار نرم و تحلیل و تفسیر رویدادهاست، نمیبایست همانند پایگاههای خبری و کانالهای مجازی که مهمترین رسالتشان سرعت در انتقال اخبار است ظاهر شوند و یکسری اخبار تاریخمصرف گذشته را به مخاطب تحویل دهند!
در واقع هرچقدر هفتهنامهها به اخبار دمدستی بپردازند و وارد این عرصه شوند، ضمن تغییر لحن روزنامهنگاری بهمعنای واقعی، به رسالت و هویت خود پایبند نبودهاند. جدای از کارکردهای متعددی که برای فضای مجازی تعریف شده است، بهعنوان عنصری برای سوژهیابی اهالی رسانه نیز میتوان از آن نام برد که از اهمیت زیادی برخوردار است. سوژههایی که ذائقه مخاطبان را در واکنشهای مختلف در شبکههای اجتماعی بهخوبی نمایان میسازد و بهانهای میشود برای خبرنگاران تیزهوش و کاربلدی که بهدور از هوچیگریها و جاروجنجالهای این فضا با پرداختن به زوایای پنهان رویداد و با بررسی و تحقیق که جوهر روزنامهنگاری است و رعایت اصول اخلاقی و حرفهای برحسب ضرورت به آن بپردازند.
با بررسی مطبوعات لرستان به این نکته برمیخوریم که متأسفانه بهجز چند نشریه که همواره تلاش میکنند مطالب تحلیلی اختصاصی خود را تولید کنند، مابقی با محتوایی ضعیف، انتشار نامنظم و توزیع نامناسب، با آگهیها و بازنشر مطالب بیاهمیت در فضای مجازی، اغلب بهدلیل وابستگی مالی نشریات به ادارات، با اخبار و آگهیهای روابطعمومی دستگاههای دولتی به چاپ میرسند. البته درکنار این موارد، میتوان نبود نیروی متخصص، نداشتن تیم تحریریه و حداقل امکانات حرفهای را برای نشریات محلی برشمرد.
نباید فراموش کرد رویدادی که در برههای از زمان و در شرایط خاص بهنام خبر تولید و منتشر میشود، مختص همان زمان است و هیچ توجیه منطقی و حرفهای ندارد که در روزهای آتی توسط دیگر رسانهها در قالب «خبر» بازنشر شود، مگر با تفسیر و تحلیل همراه باشد که این همان رسالت فراموششده برخی از نشریات است!
نشریات محلی بهدلیل بهرهمندی از قدرت اثربخشی بسیار بالایی که دارند، اگر در جایگاه اصلی خود قرار گیرند و اصول حرفهای را تا حدودی رعایت کنند، آنجاست که در مناسبتهای مختلف محلی و حتی ملی نقشآفرینی خواهند کرد.
از اینرو نشریات محلی، رسالتی بس سترگ برعهده دارند که اعتماد مردم بهعنوان مهمترین سرمایههای اجتماعی جامعه را با کنترل تنشها، دوری از جنجال، توهین و لودگی و همچنین روزمرگی و مصون ماندن از آفات نگارش و بداخلاقیهای رسانهای جلب کنند، زیرا مخاطب امروز دیگر منفعل نیست و با بهرهگیری از ابزارهای اطلاعرسانی پیرامون خود، سره را از ناسره بهخوبی تشخیص میدهد.
نظر شما